Zand over historie Ruurlo (2)
door Ton Oskam
Ruurlo – Goedemiddag lezers. Vanmiddag neemt burgemeester Hein Bloemen op het kerkplein drie fonteinen in gebruik die geschonken zijn door de honderdjarige firma Eijgenhuijsen. Nu al is zeker dat die fonteinen een grote aantrekkingskracht zullen hebben op grappenmakers. Echt waar: ik ga geen stemming maken noch een vuurtje stoken, maar kan niet doof blijven voor de geruchten die door het dorp waaieren. Een link: het is voetbaltijd en de belangrijkste kleur is oranje.
Ook dagblad de Stentor kwam in haar kop boven het artikel over de waterput met de uitdrukking: Zand erover. Hier het verhaal: – Een middeleeuwse waterput gevonden in het centrum van Ruurlo? Geen nieuws, eigenlijk. Er zijn Ruurloërs die al heel lang wisten, dat er archeologische schatten verborgen liggen onder het Kerkplein.
Die zich daarvan ook al bewust waren voordat bij de reconstructie van het plein in 2001 een deel van een put en enkele graven werden blootgelegd. G.H. Kok bijvoorbeeld. Deze Ruurloër was al in de jaren negentig betrokken bij werkzaamheden op het plein. “Ook toen al werd er van alles gevonden. Delen van meerdere putten en ook skeletten. Alleen is er destijds nauwelijks aandacht aan besteed. Alles wat boven kwam werd zo snel mogelijk afgevoerd”, aldus de oud-vrachtwagenchauffeur.
Dat had volgens Kok vooral te maken met het feit dat in die jaren aannemers geen enkel belang hadden bij oudheidkundige vondsten. “Als het werk voor onderzoek kwam stil te liggen verdienden ze niks. Dus het was als snel: Zand erover. Letterlijk!”
Dat had volgens Kok vooral te maken met het feit dat in die jaren aannemers geen enkel belang hadden bij oudheidkundige vondsten. “Als het werk voor onderzoek kwam stil te liggen verdienden ze niks. Dus het was als snel: Zand erover. Letterlijk!”
In Ruurlo wordt dus al snel zand gegooid over de historie. Dat vertelde aan mij ook een amateurarcheoloog. Er werden zeer interessante bodemvondsten gedaan na de sloop van een boerderij, die stond op wat nu het nieuwe industrieterrein Everskamp heet. Het was zo ongeveer de oudste “nederzetting” van Ruurlo. Er was geen enkele reden om het stuk grond zo snel mogelijk bouwrijp te maken, want het was nog niet verkocht. (En nog steeds niet – red.) De archeologen hoopten op genoeg tijd om een stuk historie van Ruurlo te onderzoeken. Maar de volgende dag, zei mijn informant, had de aannemer het stuk grond al onder het zand bedolven en was er niets meer te onderzoeken.
Maar, als er in Ruurlo overal zand overheen gaat, zijn er altijd nog de herinneringen. Opnieuw eentje van Wim Bluemers, ditmaal over de oude waterput bij de kerk. “De oudere Ruurloërs weten natuurlijk nog dat er voor de kerk een urinoir stond. Dat bewuste urinoir met zijn twee plasplaatsen is bij de laatste kerkrestauratie aan de buitenkant verwijderd. Natuurlijk moest dat water ook worden afgevoerd. Ik vraag me dus af of die historische waterput niet toevallig héél ander water heeft bevat? Volgens oude volksverhalen – onder andere van Kerst Zwart over het Jodenmeisje van Ruurlo – wordt er ook gesproken over een oude waterput bij de kerk. Maar, dat kan dus ook fictie geweest zijn, de dikke duim dus. Er stond midden voor het voormalige schoolgebouwtje en eerste gemeentehuisje van Ruurlo indertijd een dubbele pomp met een petroleumlamp er bovenop. Dan lijkt me een aparte waterput ook niet aan de orde te zijn. De plek was ongeveer waar nu bakker Besselink zit. Later is deze pomp verwijderd en werd tegen het gemeentehuisje aan een pomp geplaatst van hetzelfde model zoals je nu kunt zien staan op het Kerkplein.”
